تیم خودرو خورشیدی دانشگاه تهران به عنوان تنها نماینده ایران با خودرو غزال ایرانی 3 در مسابقات جهانی خودرو خورشیدی 2015 استرالیا حضور دارد.

 تیم خودرو خورشیدی پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران که بیش از 10 سال است که در زمینه طراحی و ساخت خودروهای خورشیدی فعالیت دارد امسال برای اولین بار با خودرویی دوسرنشینه که نسل سوم خودروی خورشیدی غزال ایرانی به شمار می رود در جدی ترین آوردگاه خودروهای خورشیدی جهان حضور یافته است.

رالی بزرگ خودروهای خورشیدی (World Solar Challenge) با رقابت ۵۰ خودرو از سراسر جهان برای طی کردن مسافتی سه هزار کیلومتری در مسیر شهرهای داروین در شمال استرالیا تا آدلاید در جنوب این کشور برگزار می شود. این رقابتها از روز ۱۸ اکتبر (26 مهرماه) آغاز شده و انتظار می رود که خودروهای برنده ظرف چهار روز به مقصد برسند.

هدف از این رقابت که هر دو سال یکبار برگزار می شود تشویق تحقیقات بر خودروهای خورشیدی است که امید می رود روزی در آینده وارد بازار مصرف شود.

مسابقات بین المللی خودرو خورشیدی در استرالیا در سه کلاس اصلی برگزار می شود. در کلاس Adventure خودروهای سه چرخ تک سرنشین که ساده ترین طراحی را دارند در کلاس دوم(Challenger) خودروهای چهارچرخ تک سرنشین و در کلاس سوم (Cruiser class) خودروهای چهار چرخ دو سرنشین به بالا که جدیدترین طراحی ها را دارند شرکت می کنند که تیم خودرو خورشیدی دانشگاه تهران در دسته سوم قرار گرفته است.

موقعیت لحظه به لحظه خودرو غزال ایرانی

موقعیت لحظه به لحظه خودرو غزال ایرانی و رقبای خارجی آن را می توانید ازاینجا پیگیری کنید.

غزال ایرانی 1، 2، 3

پروژه طراحی و ساخت خودرو خورشیدی در پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران از سال 1383 با مدیریت دکتر کارن ابری نیا در دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه کلید خورد که به طراحی و ساخت اولین خودرو خورشیدی کشور به نام «غزال ایرانی 1» در سال بعد منجر شد.

«غزال ایرانی 1» اما با بداقبالی، بخت حضور در رالی خودروهای خورشیدی استرالیا در سال 2005 (مهر 84) از دست داد و سال بعد هم به دلیل نقص فنی و مشکلاتی که شاید تا حد زیادی ناشی از محدودیتهای مالی بود نتوانست در مسابقات خودروهای خورشیدی تایوان نمایش تمام‌عیار و مطلوبی از قابلیت‌هایش داشته باشد.

دکتر ابری‌نیا با اشاره به ویژگی‌های غزال ایرانی 1 که خودرویی تک سرنشین با سه چرخ و یک موتور بود، خاطرنشان کرد: خودرو خورشیدی غزال در مسابقات تایوان رتبه هشتم را کسب کرد اما تجربه بسیار خوبی پیدا کردیم و در مقایسه با سایر خودروها فهمیدیم وزن 250 کیلوگرم خودرو، زیاد است و موتور خودرو ضعیف و راندمان سلول‌های خورشیدی کم است این است که تصمیم گرفتیم خودرو دیگری بسازیم که وزن آن حدود 100 کیلوگرم کمتر بوده و به موتور و باتری با تکنولوژی جدید و سلول‌های خورشید با بازده بالاتر مجهز است.

خودرو خورشیدی غزال ایرانی 1

چهار سال پس از ساخت خودروی خورشیدی غزال، نمونه‌ پیشرفته‌تر این خودرو با نام «غزال ایرانی 2» با هدف حضور در مسابقه جهانی خودروهای خورشیدی که شهریورماه 87 در آفریقای جنوبی برگزار شد، طراحی و ساخته شد.

سرپرست تیم غزال ایرانی در خصوص ویژگی‌ها و مزایای این خودرو نسبت به نمونه قبلی گفت: طراحی و ساخت بدنه با فناوری پیشرفته، طراحی پیشرفته آیرودینامیک، وزن 150 کیلوگرمی، توانایی حرکت با سرعت 120 کیلومتر در ساعت که قابلیت افزایش تا 150 کیلومتر را دارد، افزایش راندمان سلول‌های خورشیدی، استفاده از موتور برقی جریان مستقیم، استفاده از کنترلر قابل برنامه‌ریزی، طراحی و ساخت MPPT توسط اعضای تیم و بهینه‌سازی مواد‌، طراحی و روش ساخت در بخش‌های بدنه، شاسی، تعلیق، فرمان، مدارها و سسیستم‌های برقی از ویژگی‌های خودرو خورشیدی غزال ایرانی 2 نسبت به نمونه قبلی آن است.

ابری‌نیا اضافه کرد: این خودرو نسبت به نمونه قبلی (غزال ایرانی - 1) 100 کیلوگرم کاهش پیدا کرده است. موتور مورد استفاده در ‌آن از نوع DC مغناطیسی دائمی است که 97 درصد راندمان دارد، راندمان سلول‌های سیلیکونی خورشیدی این خودرو حدود 22 درصد بوده که می‌تواند در صورت وجود خورشید در طول روز تا 600 کیلومتر را با سرعت متوسط 80 کیلومتر در ساعت طی کند.

«غزال ایرانی -2» هم به دلیل مشکلات مالی و ترانسپورت شانس حضور در مسابقات آفریقای جنوبی و رالی بزرگ «استرالیا» در آبان 88 را از دست داد و یک سال بعد در شرایطی که به نظر می رسید همه چیز برای حضور این تیم در دوره بعدی رالی بزرگ خودروهای خورشیدی در آفریقای جنوبی آماده است به دلیل انصراف بیشتر تیم‌ها از حضور در رقابت‌ها، بخت حضور در یک آوردگاه بین‌المللی دیگر را از دست داد.

غزال ایرانی 2

مهرماه 91 بود که دکتر ابری نیا، سرپرست تیم طراحی و ساخت خودرو خورشیدی غزال ایران با اشاره به این که غزال ایرانی 1 و 2 در مجموع دو هزار کیلومتر مسافت را طی کرده‌اند که برای چنین خودروهایی رکورد خوبی محسوب می‌شود از طراحی نسل سوم این خودرو خبر داد که بر خلاف نمونه های سه چرخه قبلی دو سرنشینه و دارای دو موتور و چهار چرخ بوده و قادر است با سرعت 100 کیلومتر در ساعت حرکت کند.

وی با بیان این که با توجه به تغییرات ایجاد شده در چرخ‌ها و افزایش تعداد سرنشینان، طراحی خودرو تغییر می‌کند، گفت: زمانی که خودرو دارای سه چرخ است موتور بر روی چرخ‌های عقب قرار خواهد گرفت و کل کنترل خودرو بر روی یک چرخ خواهد بود اما وقتی خودرو چهار چرخ دارای چهار چرخ می‌شود لزوما باید دو موتور بر روی هر چرخ عقب قرار گیرد که نیازمند هماهنگی بالایی نسبت به یکدیگر هستند. در نهایت کنترل خودرو نیز سخت خواهد بود.

ابری نیا افزود: از سوی دیگر با توجه به دو سرنشین شدن غزال ایرانی، خودرو سنگین‌تر از قبل خواهد شد که نیازمند باتری‌های قوی‌تر است.

عضو هیات علمی پردیس فنی دانشگاه تهران ابراز امیدواری کرده بود با تامین بودجه مورد نیاز برای ساخت این خودرو امکان رقابت آن در مسابقات 2013 خودروهای خورشیدی استرالیا فراهم شود.

با این حال به دلیل مشکلات مالی ساخت این خودرو تا سال گذشته به تعویق افتاد تا غزال ایرانی 3 اولین حضور بین‌المللی خود را در مسابقات امسال استرالیا تجربه کند.

خودروی خورشیدی غزال ایرانی 3

در این رقابتها که تا چهارم آبان ادامه دارد تیم‌هایی از 25 کشور جهان حضور دارند که آمریکا با شش تیم و استرالیا و ژاپن هر یک با پنج تیم چشمگیرترین حضور را دارند و انگلیس، هلند و ترکیه هر یک سه تیم، آفریقای جنوبی دو تیم و کشورهای ایران، اتریش، بلژیک، کانادا، شیلی، چین، کلمبیا، آلمان، هنگ کنگ، مجارستان، هند، اندونزی، مالزی، لهستان، سنگاپور، سوئد، تایلند و امارات متحده عربی هر کدام یک نماینده در این مسابقات دارند.

از مسابقات امسال چه خبر؟

تیم های شرکت کننده چند هفته پیش وارد داروین شده و بهترین مسیرهای ترک شهر به سوی مقصد را بررسی کرده اند.

مایکل فان بال از تیم نونا ۸ که برای دفاع از عنوان قهرمانی در رقابتها شرکت کرده در وبلاگ تیمش نوشته فرق بین برد و باخت می تواند چند دقیقه باشد.

هرچند ترافیک استرالیا در مقایسه با هلند خیلی سبک است، حومه شهرها می تواند شلوغ شود، به خصوص وقتی بیش از ۴۰ خودرو خورشیدی مشغول عبور باشند. یک اشتباه به قیمت چند دقیقه حیاتی تمام خواهد شد.

او اشاره می کند که رانندگی نونا۸ تجربه لذت بخشی نیست، از جمله به این دلیل که اتاقک آن در هوای سوزان نواحی دورافتاده استرالیا بدون کولر بسیار داغ خواهد شد. در این اتومبیل ها کولر نمی گذارند تا سنگین نشود و برق ارزشمند کم موجود را هم نسوزاند.

پیش بینی می شود که دمای اتاقک به بیش از ۵۰ درجه سانتیگراد برسد بنابراین راننده عرق زیادی خواهد کرد و برای تخلیه آن سوراخی در خودرو تعبیه شده است.

اما تیم ها چندین راننده دارند که در هر نوبت سه ساعت رانندگی می کنند. رانندگی هر روز ساعت ۱۷:۰۰ به وقت محلی متوقف خواهد شد که برای ایمنی رانندگان و جلوگیری از تصادف با کانگوروهاست.

تیم دانشگاه میشیگان هم که ۲۵ سال است در رقابتهای خودروهای خورشیدی شرکت دارد این بار سعی کرده با استفاده از فناوری پیشرفته تحلیل داده ها که آی بی ام ساخته حداکثر بهره را از پیش بینی دقیق هوا ببرد.

پاوان نایک مدیر تیم خودروی خورشیدی این دانشگاه می‌گوید: "فناوری پیش بینی خورشیدی به ما اجازه می دهد بدانیم ابرها کجا هستند، کجا می روند و باید خودمان را زودتر به کجا برسانیم تا از آفتاب بی بهره نمانیم."

اما مساله فقط برد و باخت نیست. هدف این رقابت واقعا توسعه فناوری خودروی خورشیدی است که روزی بتواند در جاده ها استفاده شود.

بعضی از بزرگترین شرکت های خودروسازی جهان مثل فورد درحال توسعه نمونه هایی از خودروهای خورشیدی هستند که شاید در آینده به تولید انبوه برسد.

تحقیقات فورد نشان می دهد که در آینده خورشید می تواند تا ۷۵ درصد برق مورد نیاز همه سفرهای عادی با یک خودروی خورشیدی را تامین کند که برای کشورهای آفتابگیری مثل ایران بسیار عالی است.